Müasir dövrdə ixtisas seçimində ən vacib suallardan biri budur: "Peşəni öyrənmək üçün uzun illər universitet oxumaq şərtdirmi?" Balıqçılıq, meşəçilik və şərabçılıq kimi sahələr bu müzakirədə xüsusi yer tutur. Ənənəvi olaraq, bu sahələr təcrübə və praktiki bilik tələb edir. Lakin bu peşələr üçün universitetdə 4 il təhsil almaq nə dərəcədə məntiqə uyğundur?
Balıqçılıq, meşəçilik və şərabçılıq qədim dövrlərdən bəri insanların əsas məşğuliyyətlərindən biri olub. Lakin bu peşələr əsasən praktiki biliklərə əsaslanır. Əvvəllər bu sənətlərin əsas qaydaları ailədən ailəyə ötürülürdü və insanlar təcrübə yolu ilə peşəkarlaşırdı.
Bəs indi nə dəyişib? Müasir dövrdə bu sahələrdə elmi yanaşma və texnologiya mühüm rol oynayır. Balıqçılıqda ekosistemin qorunması, dayanıqlı ov üsulları, su bioresurslarının idarə edilməsi bilik tələb edir. Meşəçilik ekoloji balansı saxlamaq üçün yeni strategiyalar öyrədir, şərabçılıq isə qlobal bazarlara çıxış üçün biotexnologiya və marketinq bilikləri tələb edir.Dörd il universitet təhsili şərtdirmi?
Bu sualın cavabı ixtisasın spesifikliyindən asılıdır.
Universitet təhsili vacib olan sahələr:
Meşə ekosistemlərinin idarə olunması
Şərabçılıqda biotexnologiya və fermentasiya elmi
Balıqçılıqda su bioresurslarının mühafizəsi və akvakultura
Peşə məktəbləri və sertifikat proqramları ilə də öyrənilə bilən sahələr:
Balıqçılıq texnikası və ovçuluq
Ənənəvi şərabçılıq və üzümçülük
Meşə təsərrüfatı işləri və ağac emalı
Göründüyü kimi, bəzi sahələr üçün uzunmüddətli akademik təhsil faydalı ola bilər, lakin bir çox hallarda praktik kurslar və qısamüddətli təlimlər daha effektiv ola bilər.Alternativ həllər
Peşə məktəblərinin və qısamüddətli sertifikat proqramlarının inkişafı
Universitet proqramlarında nəzəriyyədən çox praktik təlimlərə yer verilməsi
İş bazarının real tələblərinə uyğun təhsil sisteminin qurulması
Balıqçılıq, meşəçilik və şərabçılıq kimi peşələr müasir dövrdə də əhəmiyyətini qoruyur. Lakin bu sahələrə marağı olan gənclər üçün 4 illik universitet təhsili məcburi olmamalıdır. Daha çox praktiki yönümlü təhsil sisteminin inkişafı həm tələbələr, həm də iqtisadiyyat üçün daha faydalı ola bilər.
Bəhman Hüseyn